Drs. Dirk Vervenne, Dr. Manon Ziech, Dr. Femke Abma, Dr. Haitze de Vries, Dr. Jennifer Coffeng, Prof. Dr. Sandra Brouwer
Mijn naam is Dirk Vervenne. Sinds mei 2024 ben ik bij het KCVG als junior onderzoeker gestart met het promotieonderzoek naar sociale zekerheidsvaardigheden. Voorheen heb ik als trainee gewerkt bij UWV SMZ, team Kennis & Innovatie (K&I). Naast mijn werk als promovendus bij het KCVG blijf ik werkzaam als wetenschappelijk medewerker bij UWV SMZ, bij team K&I.
Het vinden en begrijpen van informatie en het goed doorlopen van processen in de sociale zekerheidssetting is afhankelijk van iemands eigen vaardigheden, maar ook van de manier waarop de benodigde informatie wordt aangeboden en gecommuniceerd. Dit geheel wordt samengebracht in het concept ‘socialezekerheidsvaarheden’, dat gedefinieerd is als “de mate waarin individuen in staat zijn om informatie te verkrijgen, te begrijpen en ernaar te handelen binnen de sociale zekerheidscontext, gerelateerd aan de begrijpelijkheid van deze informatie zoals aangeleverd door de betrokken instanties.”
Cliënten met beperkte socialezekerheidsvaardigheden vinden het in gesprekken met professionals moeilijker om de eigen situatie uit te leggen en op te komen voor zichzelf. Ze hebben daarnaast moeite met het begrijpen van de gevolgen van hun ziekte voor het arbeidsvermogen. Cliënten begrijpen ook niet altijd goed hoe wet- en regelgeving invloed heeft op beslissingen en wat voor UWV de argumenten zijn om een beslissing te nemen.
Uit een vragenlijstonderzoek onder ruim 500 WIA gerechtigden van het online cliëntpanel van het UWV bleek 35% procent van de deelnemers beperkte sociale zekerheidsvaardigheden te hebben.[1] Er werd vastgesteld dat socialezekerheidsvaardigheden verband houden met verschillende sociaaleconomische achtergrondfactoren en dat cliënten vaak problemen ervaren op meerdere terreinen. Verdiepende interviews en focusgroepen toonden aan dat het begrijpen van beslissingen en het door de UWV professional begrijpelijk toelichten daarvan een belangrijk aandachtspunt is.
De bevindingen uit de eerste probleemanalyse, zoals het hoge percentage cliënten uit het cliëntpanel met beperkte sociale zekerheidsvaardigheden en bovengenoemde aandachtspunten met betrekking tot de communicatie tussen cliënt en professional, alsmede het ervaren rechtvaardigheidsgevoel van de beoordeling, zijn de aanleiding voor dit promotieonderzoek.
In dit project willen we het concept socialezekerheidsvaardigheden verder uitwerken en toepasbaar maken binnen de verzekeringsgeneeskunde en arbozorg. Het doel is om een interventie te ontwikkelen op het gebied van socialezekerheidsvaardigheden. Hierbij bouwen we voort op de bestaande wetenschappelijke kennis op het gebied van gezondheidsvaardigheden en interventiemogelijkheden. Belangrijke aspecten hierin zijn de interactie tussen client en professional, alsook de onderlinge samenwerking tussen professionals in de keten van de sociale zekerheid en (arbo)zorg.
Het onderzoek bestaat uit een aantal onderdelen. In een vragenlijstonderzoek onder cliënten van UWV wordt onderzocht welke rol socialezekerheidsvaardigheden spelen bij de mate waarin het systeem van sociale zekerheid door cliënten als rechtvaardig en eerlijk ervaren wordt. Voor het ontwikkelen van de interventie wordt verder gebruik gemaakt van literatuuronderzoek in combinatie met kwalitatief onderzoek. Tot slot zal de interventie worden geëvalueerd in de praktijk. Het project zal inhoudelijk worden vormgegeven in samenspraak met professionals en cliënten.
Email: d.j.h.m.vervenne@umcg.nl
Up date datum: 18-11-2024
